Jesteś tutaj

Najważniejsze publikacje

KSIĄŻKI

  1. Kokoszka A. States of consciousness. Models for psychology and psychotherapy. Springer, New York, 2007.
  2. Kokoszka A. Metabolism of information as a model of mental processes and its application for psychotherapy. In Mahoney M, Freeman A. (eds) Cognition and psychotherapy. Second Edition, Springer Verlag, New York, 2004, 323-349.
  3. Kokoszka A.: Altered states of consciousness. In Kazdin A.E. (ed.): Encyclopedia of Psychology. Vol. 1. American Psychological Association, Washington D.C. and Oxford University Press, New York, 2000, 122-124.
  4. Kokoszka A.: Rozumieć, aby leczyć i 'podnosić na duchu': Psychoterapia według Antoniego Kępińskiego. Collegium Medicum, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 1996.
  5. Kokoszka A.: Integrujący model stanów psychicznych: Podejście neojacksowsko-psychodynamiczne. ¬Collegium Medicum, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 1997
  6. Kokoszka A.: Jak pomagał i leczył profesor Antoni Kępiński. Medycyna Praktyczna, Kraków, 1999.
  7. Kokoszka A.: Psychoanalityczne ABC: Podstawy psychoanalitycznego myślenia. II wydanie. Universitas, Kraków, 2000.
  8. Kokoszka A., Wojnar M. (red.): Profesor Zdzisław Bizoń i jego idee. Polskie Towarzystwo Terapii Poznawczej i Behawioralnej, Warszawa, 2001.
  9. Golec S., Kokoszka A. Postępowanie w nagłych zaburzeniach psychicznych. II wydanie. Medycyna Praktyczna, Kraków, 2002.
  10. Kokoszka A., Santorski J.: Psychodiabetologia dla lekarzy: Postępowanie psychoterapeutyczne w cukrzycy. Marketing and Media, Warszawa, 2003.
  11. Kokoszka A.: Zaburzenia nerwicowe: Postępowanie w praktyce lekarskiej. II Wydanie. Medycyna Praktyczna, Kraków, 2004.
  12. Kokoszka A., Psychodiabetologia dla lekarzy. Ocena i kształtowanie poczucia wpływu na przebieg choroby u osób z cukrzycą. Pracownia, Warszawa, 2005.
  13. Kokoszka A.: Psychodiabetologia dla lekarzy. Cześć III: Zaburzenia depresyjne w przebiegu cukrzycy. Media Communications. Warszawa, 2007.
  14. Kokoszka A.: Schizofrenia. Wzmacnianie zdolności samostanowienia. Via Medica, Poznań, 2008.
  15. Kokoszka A. Wprowadzenie do terapii poznawczo-behawioralnej. Wydawnictwo UJ, Kraków, 2009.
  16. Gawęda Ł., (2012). Terapia funkcji poznawczych. [w:]. Wciórka J., Rybakowski J., Pużyński S., (red). Psychiatria Tom III. (rozdział w podręczniku do Psychiatrii).

NAJWAŻNIEJSZE PUBLIKACJE W RECENZOWANYCH CZASOPISMACH W JĘZYKACH KONGRESOWYCH:

Psychoterapia

Gawęda, Ł., Krężołek, M., Olbryś, J., Turska, A., Kokoszka, A. (2015). Decreasing self-reported cognitive biases and increasing clinical insight throught meta-cogntive training in patients with chronic schizophrenia. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry 48, 98-104.

Praca testuje skuteczność treningu meta-poznawczego dla osób chorujących na schizofrenię przebywających w Środowiskowych Domach Samopomocy. Wykazano, iż trening pozytywnie wpływa na niektóre aspekty kliniczne (osłabianie objawów) oraz zniekształcenia poznawcze. Wykazano jednocześnie wysoką skuteczność w poprawie wglądu klinicznego u pacjentów.

Holas P., Szaniawska M., Kokoszka A.: Group Cognitive-Behavioral Therapy for Anxiety Disorders with Personality Disorders in Day Clinic Setting,  Perspectives in Psychiatric Care. Article first published online: 28 MAR 2015, DOI: 10.1111/ppc.

Opis metody poznawczo-behawioralnej terapii grupowej dla osób z zaburzeniami lękowymi i zaburzeniami osobowości stosowanej w warunkach oddziału dziennego.

Suszek H.,  Holas P., Wyrzykowski T., Lorentzen T, Kokoszka A.  Short-term, intensive psychodynamic group therapy versus cognitive-behavioral group therapy in day treatment of anxiety disorders and comorbid depressive or personality disorders: study protocol for a randomized controlled trial. Trials, 2015, 16:319, DOI 10.1186/s13063-015-0827-6

Opis protokołu badania skuteczności psychoterapii grupowej w warunkach oddziału dziennego.

Holas P., Szaniawska M., Kokoszka A.: Group Cognitive-Behavioral Therapy for Anxiety Disorders with Personality Disorders in Day Clinic Setting,  Perspectives in Psychiatric Care. Suszek H.,  Holas P., Wyrzykowski T., Lorentzen T, Kokoszka A.  Short-term, intensive psychodynamic group therapy versus cognitive-behavioral group therapy in day treatment of anxiety disorders and comorbid depressive or personality disorders: study protocol for a randomized controlled trial. Trials, 2015, 16:319, DOI 10.1186/s13063-015-0827-6 IF = 2.117

Procesy poznawcze w schizofrenii i innych psychozach

Gawęda Ł., Moritz S., Kokoszka A.: Impaired discrimination between imagined and performer action in schizophrenia. Psychiatry Research, 2012, 195, 1-8.

Praca ta wskazuje, iż pacjenci ze schizofrenią mają trudności w zakresie rozpoznawania kontekstu zapamiętywanego materiału. Wykazano, iż pacjenci mylą wyobrażane czynności z wykonywanymi i na odwrót. Ponadto zauważano trudności w rozpoznawania sposobu prezentowanego materiału (słowa vs obrazki). Sugeruje to uogólniony deficyt monitorowania źródła u osób chorujących na schizofrenię.

Gawęda Ł., Woodward T.S., Moritz S., Kokoszka A.: Impaired action self-monitoring in schizophrenia patients with auditory hallucinations. Schizophrenia Research, 2013, 144, 72-79.

Praca jest jedną z pierwszych, która wskazuje, iż mylenie wyobrażeń z rzeczywistością może być poznawczym mechanizmem omamów słuchowych. Wykazano, iż pacjenci z omamami znacznie częściej niż osoby bez omamów rozpoznają wyobrażane czynności, jak rzeczywiście wykonywane. W pracy przedyskutowano implikacje teoretyczne i kliniczne tego mechanizmu.

Gawęda Ł., Mikuła J., Szelenbaum W., Kokoszka A.: Towards a cognitive model of hallucinations in the course of alkohol dependence? A source monitoring – based pilot study. Psychological Medicine, 2014.

Pierwsza na świecie praca testująca model monitorowania źródła w omamach u osób uzależnionych od alkoholu. Wykazano, podobnie jak u pacjentów chorujących na schizofrenię, iż osoby uzależnione od alkoholu mające historię omamów mają tendencję do błędnego rozpoznawania wyobrażeń jako rzeczywistych spostrzeżeń. Praca stanowi przyczynek do transdiagnostycznego modelu omamów.

Gawęda Ł., Krężołek M. (2018). Cognitive mechanisms of alexithymia in schizophrenia: Investigating the role of basic neurocognitive functioning and cognitive biases. Psychiatry Research [IF= 2.682].

W pracy wykazano związek zniekształceń poznawczych z wymiarami aleksytymii, szczególnie z  trudnościami z identyfikowaniem emocji. W dyskusji wskazano na implikacje teoretyczne i kliniczne uzyskanych wyników.

Krężołek M., Pionke R., Banaszak B.,  Kokoszka A.,  Gawęda Ł.: The relationship between jumping to conclusions and neuropsychological functioning in schizophrenia. Psychiatry Research. 2019;  273: 443-449.

W pracy zbadano związek miedzy charakterystycznym zniekształceniem poznawczym dla schizofrenii – przeskokiem do konkluzji i funkcjonowaniem neuropsychologicznym. Zastosowana analiza regresji wykazała, że przeskok do konkluzji szczególnie związany jest z pamięcią roboczą i językową.

Procesy meta-poznawcze i zniekształcenia poznawcze – kontinuum psychoza

Gawęda Ł., Kokoszka A.: A relationship between hallucination proneness and character and temperament: a mediating role of meta-cognitive beliefs in non-clinical sample. Psychiatry Research, 2013, 208, 183-185.

Testowano opracowany model wskazujący, iż związek miedzy cechami osobowości a podatnością na psychozę mediowany jest przez dysfunkcjonalne przekonania meta-poznawcze. Wykazano, iż niektóre przekonania meta-poznawcze pośredniczą w związku – osobowość – predyspozycja do halucynacji u osób zdrowych psychicznie.

Gawęda Ł., Kokoszka A.: The meta-cognitive beliefs as a mediator of the relationship between Cloninger’s temperament and character dimensions and depressive and anxiety symptoms among healty subjects. Comprehensive Psychiatry, 2013.

Testowano model mówiący, iż zmienną pośredniczącą w związku osobowość – lęk i depresja są dysfunkcjonalne zniekształcenia poznawcze. Wykazano, iż szczególnie przekonania o braku możliwości kontrolowaniu własnych myśli mediują związek między temperamentem i charakterem a lekiem i depresją. Praca ta pozwala zatem lepiej zrozumieć mechanizm związków cech osobowości z objawami psychopatologicznymi.

Gawęda, Ł., Prochwicz, K., Cella, M., (2015). Cognitive biases mediate the relationship between temperament and character and psychotic-like experiences in healthy subjects. Psychiatry Research 225, 50-57.

Celem pracy było lepsze zrozumienie mechanizmu zależności między osobowością a podatnością na doświadczenia podobne do objawów psychotycznych u osób zdrowych psychicznie poprzez odwołania się do zniekształceń poznawczych. Wykazano, iż zniekształcenia poznawcze, a szczególnie tendencja do eksternalizacji, mediują omawiany związek. Praca rozwija rozumienie mechanizmów związków osobowość-predyspozycja do psychozy.

Gawęda, Ł., Prochwicz, K. (2015). A comparison of cognitive biases between schizophrenia patients with delusions and healthy subjects with delusion-like experiences. European Psychiatry 30, 943-949. [IF= 3.23].

Powyższe badanie wskazuje podobieństwa w zakresie zniekształceń poznawczych u osób chorujących na schizofrenię mających urojenia oraz osób zdrowych psychicznie z wysoką częstością doświadczeń podobnych do urojeń. Wynik ten sugeruje, iż zniekształcenia poznawcze takie jak przeskok do konkluzji czy katastrofizacja, mogą być predyktorem ryzyka nastawień urojeniowych.

Gawęda, Ł., Cichoń, E., Szczepanowski, R. (2015). Dysfunctional metacognitive beliefs mediate the relation between temperament traits and hallucination-proneness in non-clinical population. Psychiatry Research 229, 1047-1051. [IF= 2.682].

Praca testuje mechanizm zależności miedzy biologicznie uwarunkowanymi cechami osobowości – temperamentem a doświadczeniami podobnymi do halucynacji u osób zdrowych psychicznie. Wykazano, iż dysfunkcjonalne przekonania meta-poznawcze mają znaczenie w omawianym związku.

Gawęda Ł., Pionke R., Prochwicz K., Krężołek M., Kłosowska J., Frydecka D., Misiak B., Kotowicz K., Samochowiec A., Mak M., Błądzyński P.,  Cechnicki A. (2019). Self-disturbances, cognitive biases and insecure attachment as mechanisms of the relationship between traumatic life events and psychotic-like experiences in non-clinical adults – A path analysis. Psychiatry Research 259, 571-578 [F=2.682]

Rezultaty badania sugerują, że w związku między traumatycznymi wydarzeniami a doświadczeniami podobnymi do psychotycznych mediatorem są zniekształcenia poznawcze.

Gawęda Ł., Pionke R., Krężolek M., Frydecka D., Nelson B., Cechnicki A. (2019). The interplay between childhood trauma, cognitive biases, psychotic-like experiences and depression and their additive impact on predicting lifetime suicidal behavior in young adults. Psychological Medicine 1-9

W pracy wykazano, że zniekształcenia poznawcze, depresja i doświadczenia podobne do psychotycznych częsciowo mediują w związku pomiędzy traumą a zachowaniami samobójczymi. Czynniki te powinny być uwzględniane w  prewencji samobójstw.

Psychodiabetologia

The Second Diabetes, Attitudes, Wishes and Needs Study (DAWN 2.0)     

Nicolucci A; Kovacs Burns K; Holt RI; Comaschi M; Hermanns N; Ishii H; Kokoszka A; Pouwer F; Skovlund SE; Stuckey H; Tarkun I; Vallis M; Wens J; Peyrot M.: Diabetes Attitudes, Wishes and Needs: Second Study (DAWN2).Cross-national benchmarking of diabetes-related psychosocial outcomes. Diabetic Medicine, 2013, 30,.767-777,

Wyniki międzynarodowego badania dotyczącego psychospołecznych problemów osób z cukrzycą.

Stuckey H.L., Vallis M., Kovacs Burns K., Mullan-Jensen C.B., Reading J.M., Kalra S., Wens J., Kokoszka A., Skovlund S.E., Peyrot M. “I Do My Best To Listen to Patients”: Qualitative Insights Into DAWN2 (Diabetes Psychosocial Care From the Perspective of Health Care Professionals in the Second Diabetes Attitudes, Wishes and Needs Study). Clinical Therapeutics, 2015. DOI: 10.1016/j.clinthera.2015.06.010 IF = 2.731

Wyniki międzynarodowego badania dotyczącego psychospołecznych problemów profesjonalistów zajmujących się leczeniem osób z cukrzycą.

The INTERPRET-DD study of diabetes and depression:

Lloyd CE, Sartorius N, Cimino LC. Alvarez A, Guinzbourg de Braude M, Rabbani G, Uddin Ahmed H, Papelbaum M, Regina de Freitas S, Ji L, Yu X, Gaebel W, Müssig K, Chaturvedi SK, Srikanta SS, Burti L, Bulgari V, Musau A, Ndetei D, Heinze G, Romo Nava F, Taj R, Khan A, Kokoszka A, Papasz-Siemieniuk A,, Starostina EG, Bobrov AE, Lecic-Tosevski D, Lalic NM, Udomratn P, Tangwongchai S, Bahendeka S, Basangwa D. Mankovsky B. The INTERPRET-DD study of diabetes and depression: a protocol. Diabetic Medicine, 2015,  925–934.

Protokół realizowanego obecnie badania depresji w cukrzycy.

Monitoring of Individual Needs in Diabetes (MIND).

Snoek F.J., Kersch N.Y.A., Eldrup E., Harman-Boehm I., Hermanns N., Kokoszka A.,  Matthews D., McGuire B.E., Pibernik-Okanović M., Singer J., de Wit M., Skovlund S.E. Implementing Monitoring of Individual Needs in Diabetes (MIND). Baseline data from the cross-national Diabetes Attitudes Wishes and Needs (DAWN) MIND study. Diabetes Care, 2011, 34,  601-3.

Opis metody (MIND) oceny psychologicznych potrzeb osób z cukrzycą.

Snoek FJ, Kersch NY, Eldrup E, Harman-Boehm I, Hermanns N, Kokoszka A, Matthews DR, McGuire BE, Pibernik-Okanović M, Singer J, de Wit M, Skovlund SE.: Monitoring of Individual Needs in Diabetes (MIND)-2: follow-up data from the cross-national Diabetes Attitudes, Wishes, and Needs (DAWN) MIND study. Diabetes Care. 2012;35:2128-32 

Prezentacja wyników stosowania metody MIND, po rocznej obserwacji.

Kokoszka A. Treatment adherence in patients with type 2 diabetes mellitus correlates with different coping styles, low perception of self-influence on disease, and depressive symptoms.

Patient Preference and Adherence 2017:11 587–595.

Związki błędów w stosowaniu analogów insuliny z czynnikami psychologicznymi

Lloyd C. E.,  Nouwen A.,  Sartorius N.,   Ahmed H. U.,  Alvarez A., Bahendeka S.,  Basangwa D. , Bobrov  A. E.,  Boden S., Bulgari V.,  Burti L.,  Chaturvedi S.K.,  Cimino   L.C., Gaebel W.,  de Girolamo G.,  Gondek T. M. , Guinzbourg de Braude M.,  Guntupalli A.,  Heinze  M.G.,  Ji L.,  Hong  X.,  Khan A., Kiejna A.,  Kokoszka A.,  Kamala T.,  Lalic N.M., Lecic Tosevski  D., Mankovsky B.,  Li M.,  Musau A., Müssig K.,  Ndetei D., Rabbani G.,  Srikanta S.S.,  Starostina  E.G.,  Shevchuk M.,  Taj R.,  Vukovic O. , Wölwer W.,  Xin X. Prevalence and correlates of depressive disorders in people with Type 2 diabetes: results from the International Prevalence and Treatment of Diabetes and Depression (INTERPRET‐DD) study, a collaborative study carried out in 14 countries. Diabetic Medicine, 2018, 35 (6),  760-769.

Najbardziej poprawne międzynarodowe badanie występowania depresji w cukrzycy wykazujące duże zróżnicowanie  od 1% w Ugandzie do blisko 30%w Bangladeszu (w Polsce – 14,4%)

Nouwen A; Adriaanse M; van Dam K; Iversen MM; Viechtbauer W; Peyrot M; Caramlau I; Kokoszka A; Kanc K; de Groot M; Nefs G; Pouwer F; European Depression in Diabetes (EDID) Research Consortium: Longitudinal associations between depression and diabetes complications: a systematic review and meta-analysis. Diabetic Medicine,  2019, DOI  10.1111/dme.14054

Metaanalizy wskazujące, że  depresja zwiększa ryzyko powikłań makronaczyniowych o 38 % i mikronaczyniowych 33 % a występowanie powikłań zwiększa ryzyko zaburzeń depresyjnych o 16%.

Seksuologia

Giuliano F., Patrick D.L.,, Porst H., La Pera G., Kokoszka A., Merchant S., Rothman M., Gagnon D., Polversjan E.: Premature ejaculation: Results from a five-country European observational study. European Urology, 2008, 53: 1048-1057.

Porównawcze wyniki badania osób z wytryskiem przedwczesnym.

Klocek J.J., Ostasz-Ważny J, Krzyczkowska-Bokwa E.,. Freeman Clevenger SM., Kokoszka A.; Sexual dysfunction among women with type 2 diabetes and its relationship with well-being, anxiety and depression. Archives of Psychiatry and Psychotherapy, 2017, 19, 2: 25–31

Cysarz D., Piwowarczyk A., Czernikiewicz W., Dulko S., Kokoszka A.: Zmiany w zadowoleniu z obrazy własnego ciała, poczuciu koherencji i satysfakcji z życia w trakcie leczenia kobiet transseksualnych. Badanie pilotażowe. Psychiatria Polska, 2008, 43, 115-123.

Jodko A., Głowacz J Kokoszka A. Zgłaszanie zaburzeń funkcji seksualnych jako objawu podczas terapii zaburzeń lękowych. Seksuologia Polska 2008, 6, 1, 26–32

Abd El Aal M., Jodko A,. Kokoszka A Ocena korzystania z treści seksualnych dostępnych w Internecie przez osoby cierpiące na schizofrenię. Doniesienie wstępne z anonimowych badań kwestionariuszowych. Seksuologia Polska 2008, 6, 1, 21–25

Kokoszka A.,  Abd El Aal M., Jodko A., Kwiatkowska A.: Rozpowszechnienie subiektywnie ocenianych objawów dysfunkcji i zaburzeń seksualnych w schizofrenii. Psychiatria Polska, 2009, 43, 705-718.

Zmienione stany świadomości

Kokoszka A.: States of consciousness. Models for psychology and psychotherapy. Springer, New York, 2007.

Kokoszka A., Wallace B.: Sleep, dreams, and other biological cycles as altered states of consciousness. In: Cardeña, E., & Winkelman, M. (Eds.): Altering consciousness. Volume 2.  Praeger Publishers, 2011, 3-20. 

Kokoszka A., Wallace B.: Ecstasy and states of consciousness. In:  Passie T., Belschner W., Petrow E. (eds). Ekstasen: Kontexte – Formen – Wirkungen, ,  Eggon Verlag, Wurzburg, 2013, 85-106.

Zastosowanie integrującego modelu głównych stanów świadomości do opisu stanów ekstatycznych.

Zestaw Psycho-Diabetologiczny

Kokoszka A., Jodko-Modlińska A., Obrębski M., Ostasz-Ważny J., Radzio R.: Psychodiabetic Kit and its application in clinical practice and research. In: Masuo K.(ed)  Type 2 Diabetes. Intech, 2013, 507-531.

Zestaw narzędzi do oceny stanu psychicznego osób z cukrzycą.